روحیه دادن

روحیه دادن

• انسان ها دارای حالت های مختلفی از غم ، شادی ، ترس ، نا امیدی ، حیرت و دو دلی ، اضطراب وحالت های دیگری هستند ، که بطور کلی می توان آنها را به دو حالت مثبت ومنفی یا خوب و بد تقسیم نمود ، معمولاً انسان ها به تناسب هر کدام از این حالات با یکدیگر ، نوعی همراهی می کنند ، در جایی که همنوعِ انسان ناراحت است با او همدردی نموده و در جایی که خوشحال است ، با او اظهارِ شادی می نمایند .
• از طرفی از لحاظ روانی انسان ها به چنین همراهی هایی نیاز دارند به ویژه در مواردی که انسان در ناراحتی می باشد ، نیاز بیشتری به همراهی ، همدردی و تسکین دیگران خواهد داشت ، چون وقتی انسان احساس کند در هنگام سختی و گرفتاری و اندوه و ناراحتی تنها است ، و شریک و غمخواری ندارد ، شاید فشار روانی بیشتری را در خود احساس می کند تا زمانی که احساس کند ، همراه وپشتیبانی دارد .
•  از این رو یکی از وظایف انسان نسبت به همنوعان خویش به خصوص در هنگام سختی ها و چالش های زندگی ، همراهی کردن و روحیه دادن به دیگران است ، این روحیه دادن بیش از اینکه یک تاثیر مادی بر افراد داشته باشد ، اثر معنوی در بر دارد ، لذا در مباحث اخلاقی و آموزه های دینی ، خوشحال کردن دیگران و از بین بردن اندوه آنان ، ارزش بسیار داشته و رضایت الهی را به دنبال و تاثیری مثبت در زندگی انسان خواهد داشت .
• در این راستا ، توصیه به عیادت از بیماران ، ضمن تمام آثاری که می تواند از نظر مادی یا معنوی داشته باشد ، برای روحیه دادن به بیماران ، به یاد آنان بودن ، واعلام اینکه به هنگام نیاز وسختی تنها نمی باشند ، خواهند بود .

هدیه ی سلامت

هدیه ی سلامت

• انسان ها برای ابراز دوستی و استحکامِ عشق و محبت در روابط اجتماعی به یکدیگر هدیه می دهند ،  بنابراین در غالب موارد ، هدیه نشانه ی صلح و دوستی می باشد ،  به خصوص اگر هدیه بدون هیچ چشم داشتی باشد ، این هدیه می تواند جنبه ی مادی و یا جنبه ی معنوی داشته باشد ، در کنار تمام چیزهایی که انسان آن را می تواند به دیگران هدیه نماید ، إهداء سلامتی است ، و خداوند چنین هدیه ای را به بندگان خود بخشیده که لازم است از آن مراقبت وسپاسگزاری نمود .
• در این راستا ، هنگامیکه ما به کسی سلام می کنیم ، در حقیقت در حق او به سلامت دعا نموده ایم  ، و این نوعی هدیه ی سلامت به دیگری است ، لذا اگر برای بیماران از خداوند در خواست سلامت می کنیم ، در حقیقت از خداوند می خواهیم سلامت را به آنان هدیه کند ، از سوی دیگر تمام کسانی که برای سلامتِ جامعه تلاش صادقانه می نمایند نیز زمینه إهداء سلامت را برای آنان فراهم می کنند  و کسانی که آلودگی ها را از محیط زندگی انسان ها برطرف می کنند ، سلامت را به جامعه هدیه می نمایند ، کسانی که در حفظِ پاکیِ محیط زیست می کوشند ، سلامت را به انسان ها هدیه نموده اند .
• و به عکس هر نوع فعالیتی که سلامت دیگران را به خطر اندازد ، به مانند آن است که هدیه ای را که به دیگری داده اند به ستم از او گرفته اند ، مثلاً آلوده کردن هوای تنفّس مردم که موهبتی خدادادی است به منزله ی آن است که این هدیه ی الهی را از آنان ستانده اند ،  از این رو مبارزه و تلاش برای برطرف کردن آلودگی هوا ، در حقیقت برگرداندن هدیه ی الهی است که از مردم ستانده اند و این نوعی تلاش مبارک به نفع انسان ها است ، یا مبارزه با استعمال دخانیت از راه آگاه کردن افراد جامعه نیز تلاشی در جهت سلامت آنان خواهد بود .
• هدیه یِ سلامت تنها به سلامت جسمی منحصر نمی شود ، بلکه شامل سلامت اخلاقی و معنوی نیز می شود ، از این رو کسی که با روشنگری و آگاهی بخشی با مفاسد و رذائل اخلاقی در جامعه مبارزه می کند و بر اثر روشنگری او ، میزان آلودگی های اخلاقی در افراد  جامعه کاهش نموده و مردم به سوی فضائل اخلاقی جهت گیری نمایند ، در حقیقت سلامت معنوی را به آنان هدیه نموده است .

اهمیت سلامت معنوی

اهمیت سلامت معنوی

• انسان از طریق حواس ظاهری با محیط پیرامون خود  ارتباط برقرار نموده ؛ می بیند ، می شنود ، می بوید ، لمس می کند و می چشد ، از این رو از روز نخست تولّد ، انسان با محسوسات أنس گرفته و با آنها ارتباط گرفته است ، لذا پذیرفتن آنچه با حواس ظاهری برای انسان قابل درک نیست ، دشوار تر از چیزهای است که با این حواس برای او قابل مشاهده و اثبات می باشد ، و به همین علت است که در طول تاریخ برخی خواسته اند ، هر چیزی را از طریق علوم تجربی به اثبات رسانند ، لذا آنچه را با این علوم قابل اثبات نبوده از اساس انکار نموده اند ، که از جمله ی آنان موضوعات عقلی و فلسفی ونیز امور ماوراء طبیعی می باشد .
• در حالیکه بسیاری از علوم انسانی ، عرفانی ، وحیانی یا عقلی و فلسفی ، با روش های مخصوص به خود اثبات شده و از راه علوم تجربی قابل اثبات نیست ، از این رو نمی شود آنها را انکار نمود ، در این راستا بخشی از سلامت معنوی که با معنویت سرو کار دارد ، از طریق علوم تجربی قابل دست یابی نبوده و با روش های ویژه ی دیگری حاصل می گردد ، وشاید وجود این ویژگی ، در بخشی از سلامت معنوی ، موجب گردیده در حوزه ی علوم تجربی و کارشناسان آن مورد استقبال قرار نگیرد .
• حتی در بسیاری از افراد جامعه ، بیماری وسلامت جسمانی بسیار با اهمیت تر از سلامت معنوی است ، و علت آن همان محسوس بودن و قابل مشاهده واندازه گیری بودن سلامت جسمانی می باشد که در این حدّ در سلامت معنوی وجود ندارد ، گرچه امروزه برخی از صاحب نظران تلاش نموده اند با روش هایی میزان سلامت معنوی در افراد را اندازه گیری کنند ، ولی هر چه که باشد ، به پای مشاهدات و آمار و ارقام در مقیاس سلامت جسمی نمی باشد .
• به همین جهت است که در بسیاری از موارد ، اگر فردی علائم بیماری جسمانی را در خود احساس کند ، نگرانی او بیش از زمانی خواهد بود که نشانه های بیماری معنوی را در خود احساس می کند ، مثلاً اگر پزشکی برای بیماری که اضافه وزن دارد ، رژیم غذایی خاصی را برای کاهش وزن تجویز کند ، و بیمار به عللی رژیم خود را نادیده بگیرد و دوباره به وزن اولش باز گردد ، وجدانش ناراحت می شود که دوباره چاق شده است ولی شاید همین فرد اگر دچار حسادت باشد یا از دیگران بدگویی کند ، یا برای کاری به دروغ متوسل شود به این اندازه وجدانش ناراحت نمی شود و همه ی اینها مربوط به اهمیت ندادن به سلامت معنوی می گردد .

پیش بینی سلامت

پیش بینی سلامت

• انسان در هر کار وفعالیتی که وارد می شود ، شایسته است میزان سلامتی که در آن کار را وجود دارد ، پیش بینی نموده وشرایط لازم را برای تأمین این سلامت را فراهم نماید ، با نبود این پیش بینی ، این امکان که سلامت انسان با آسیبی روبرو گردد ، وجود دارد  ، از این رو  در مر حله ی نخست ، این پیش بینی ، یک شرط منطقی و عقلانی خواهد بود و در مرحله ی بعد از جنبه های دیگرِ عرفی ، فرهنگی ، حقوقی و یا دینی هم ممکن است برخوردار باشد .
• در فعالیت هایی که شرایط کار در آن سخت و دشوار بوده و نیاز به ایمنی بیشتری در آن احساس می شود ، این پیش بینی از اهمیت بیشتری بر خوردار می باشد ، مثلاً مشاغلی که جنبه ی امدادی دارد و یا با موادّی که برای سلامتی انسان خطرناک است سر وکار دارند ، لازم است ، امنیت لازم برای افراد در آن بخش پیش بینی شده تا سلامت آنان مورد تهدید قرار نگیرد .
• یا کسانی که با بیمارانی در مراکز درمانی سر و کار دارند که امکان انتقال بیماری به آنان وجود دارد ، لازم است ، این پیش بینی را بیشتر مورد توجّه قرار دهند ، علاوه بر اینکه پیش بینیِ سلامت تنها به جنبه های مادی و جسمانی مربوط نمی شود و شامل جنبه های دیگر سلامت نیز می گردد ، مثلاً کسانی که برای کار یا تحصیل ، قصد رفتن به مکان یا محیطی را دارند ، لازم است به تأمین سلامت اخلاقی خود و فرزندان خویش نیز توجّه نموده و این سؤال را از خود بپرسند که آیا با رفتن من یا دیگر اعضای خانواده ام  به آن محیط ، سلامت اخلاقی به خطر نمی افتد ؟
• از سوی دیگر امروزه با توجّه به فن آوری های نوینی که در رسانه های مختلف مکتوب ، صوتی و تصویری پدید آمده ، شایسته است میزان سلامت اخلاقی ، فرهنگی و اعتقادی افراد ، در استفاده از این رسانه ها مورد توجّه قرار گرفته و پیش گیری های لازم از سوی خود استفاده کنندگان و دیگر افراد در جهتِ امنیت وسلامت اخلاقی و معنوی به عمل آید .

عشق و سلامت

عشق وسلامت

• عشق که از علاقه و دوستی شدید نسبت به چیزی یا کسی پدید می آید ، به دنبال خود حالت شیفتگی ودلباختگی را نیز به همراه خواهد داشت و بسته به شدت وضعفی که دارد میزان تأثیری هم که بر فکر و روان انسان دارد متفاوت می باشد . معمولاً در این پدیده که جنبه ی احساسی دارد ، فرد عاشق به دنبال رسیدن به موضوع مورد علاقه ی خود است و اگر به آنچه به آن دل بسته است نرسد ، ممکن است حالت افسردگی و یا ناامیدی در او پدید آید .
• اگر این دلبستگی و دلباختگی از سوی دیگران نیز تأیید نشود و یا با هنجار های جامعه ، به نوعی مخالفت داشته باشد ، میزان آسیبی که بر فرد بر جای می گذارد ، بیشتر خواهد بود . و چه بسا برای رسیدن به آنچه که شیفته ی آن است ، مجبور شود با دیگران نیز مخالفت نماید ، که باز در اینصورت جنبه ی فرسایشی و اثر کاهنده ای بر روح و روان انسان خواهد گذاشت .
• از سوی دیگر در این پدیده در صورتی که از شدت بالایی بر خوردار باشد ، از اثر تشخیصیِ فکر انسان ، می کاهد و انسان را در معرض تشخیص نادرست و انتخاب نادرست قرار می دهد ، و گاه انسان توصیه و راهنمایی درست دیگران را نیز نادیده می گیرد ، البته باید توجّه داشت این موضوع در همه ی افراد تأثیر یکسان و یکنواختی ندارد و بسته به طرز فکر و تربیت وفرهنگی که هر فرد دارد ، اثر آن متفاوت خواهد بود .
• به نظر می رسد ، اگر انسان در زندگی از الگوها و چارچوبِ اخلاقیِ مورد قبولی بر خوردار باشد و همواره  حالات و رفتار خود را با آن محک بزند ، و سعی کند جنبه های عقلانی خود را بیفزاید و با افرادی که از روی احساس تصمیم نمی گیرند مشورت نماید و از عجله و شتاب زدگی در تصمیم و انتخاب بپرهیزد ، بهتر می تواند احساسات خود را مدیریت نموده و بدین ترتیب سلامت مادی ومعنوی او کمتر مورد آسیب قرار خواهد گرفت .

قانونمندی وسلامت

قانونمندی و سلامت

• هر جامعه ای برای ادامه ی حیات خود نیازمند قانون است ، و بدون قانون هیچ حرکت و فعالیتی به سامان نمی رسد ، قوانین هم می تواند جنبه ی فردی داشته باشد که یک فرد برای خود وضع می کند و می تواند جنبه ی اجتماعی داشته باشد ، معمولاً در قوانین ، سود و منفعتی فردی و اجتماعی در نظر گرفته شده و بر اساس آن قانونی را وضع می کنند ، قانون می تواند جنبه ی مدنی ، کیفری ، حقوقی ، اخلاقی ، بهداشتی و یا دینی داشته باشد .
• بخشی از قوانین ، تامین کننده ی سلامت فرد و جامعه و سلامت مادی ومعنوی انسان ها می باشد ، مثلاً رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ضمن تامین نظم در عبور و مرور ،  تامین کننده ی سلامت افراد جامعه نیز می باشد به عنوان مثال عدم رعایت حق تقدّم ، یا بی توجّه ای به چراغ راهنمایی ورانندگی ، رانندگی در حالت خواب آلودگی و سرعت زیاد ، امکان وقوع تصادف را افزایش داده و بر اثر آن سلامت افراد به خطر می افتد .
• گرچه در ابتدا به نظر می رسد که این به خطر افتادن سلامت ، جنبه ی جسمی دارد ، ولی هر آسیب جسمی ، پیامد های روانی یا معنوی نیز برای فرد آسیب دیده و اطرافیان او خواهد داشت ، کسی که در یک تصادف ، عزیزی را از دست داده باشد ، به یقین روح و روان او آزرده خواهد شد ، و ممکن است بر اثر شوکِ حاصل از آن ، خود نیز دچار بیماری گردد .
• در قوانین اخلاقی نیز ، سلامت فردی واجتماعی افراد مورد توجّه است ، مثلاً دروغگویی اعتماد اجتماعی را از بین برده و زمینه ساز طرد وکنار گذاشتن فرد دروغگو ، یا دعوا و نزاع می گردد ، یا حسادت ، ضمن تاثیر بر ذهن و روان انسان ، منشأ آسیب رساندن مادی یا معنوی به فرد مورد حسادت می گردد ، یا داشتن روابط نامشروع و غیر اخلاقی ، هم انسان را مستعدّ برخی از بیماری ها ، هم باعث فساد اخلاقی افراد دیگرِ جامعه خواهد شد . از این رو پایبند بودنِ افراد جامعه به قوانین ، ضامن سلامت مادی و معنوی آنان و تامین کننده ی آسایش و آرامش در زندگی و بهره مندی از سعادت در این دنیا و دنیای دیگر خواهد بود .

محیط زیست

محیط زیست

• انسان و سایر موجودات در روی همین زمین زندگی نموده ، از آب هایی که بر آن جریان دارد استفاده می کنند و از هوایی که آن را فرا گرفته تنفّس می نمایند ، و از نعمت های خدا دادی که در آب و خاک همین زمین می باشد ، بهره می برند ، از سوی دیگر با توجّه به اینکه نسل بشر در حال گسترش می باشد باید به نوعی از این نعمت ها بهره برداری نمود که این نعمت ها در کمال سلامت وپاکی و به دور از هر آلودگی در اختیار دیگران و به ویژه نسل های آینده قرار گیرد .
• اگر در گذشته دغدغه ای جهانی نسبت به حفظ پاکی محیط زیست وجود نداشته است ولی امروزه بنا بر دلایل متعددی این موضوع اهمیت فراوانی یافته بگونه ای که گروه ها و انجمن هایی در دنیا برای دفاع از محیط زیست پدید آمده است .
• معمولاً وجود منافع فردی یا گروهی برخی از انسان ها و نبود تفکّر اجتماعی نسبت به منافع وحقوق دیگران که از جمله ی آن حفظ سلامت محیط زیست می باشد ، باعث شده ، این موضوع مورد غفلت و بی توجّه ای قرار گیرد .
• آلوده ساختن محیط زیست (چه کم ویا زیاد) ، هم نادیده گرفتن حقوق دیگران و هم موجب به خطر انداختن سلامت انسان وسایر موجودات وهم ناسپاسی کردن نسبت به نعمت های الهی خواهد بود که پیامدهای مادی ومعنوی جبران ناپذیری برای انسان در بر خواهد داشت .

خیر خواه ِ سلامت

خیر خواه سلامت

• خیر خواهی یک عمل انسانی است که نخست از یک حس درونی و فطری آغاز می گردد و سپس در رفتار انسان نسبت به همنوعان خویش و دیگر انسان ها تحقق می یابد ، اگر چیزی به نام خیرخواهی وجود نداشت ، زندگی کردن بی معنا می شد ، از این رو خیر خواهی را می توان در راستای معنای زندگی جستجو کرد .
• در خیر خواهی انسان به دنبال سود و نفعی است که برای دیگران می خواهد ، که نخستین شکل آن را در رفتار پدران ومادران نسبت به فرزندان خود می بینیم ، این خیر خواهی در هر چیزِ مفیدی که مادی باشد یا معنوی ، جسمی باشد یا روحی ، فردی باشد یا اجتماعی ، علمی باشد یا فنی و ... می توان تصور نمود ، که از جمله ی آنها می توان خیر خواهی نسبت به سلامت دیگران را نام برد .
• در این نوعِ خیر خواهی افراد بر حسب توانایی و علاقه و امکاناتی که در اختیار دارند ، در جهت سلامت افراد جامعه تلاش می کنند ، زیرا می دانند که برای فراگیر شدن هر نوع سلامتی در جامعه باید آن را در سطح عمومی با هر ابزاری که در اختیار داریم گسترش دهیم ، خواه با نوشتن باشد یا با تبلیغ کردن یا آموزش دادن یا پژوهش و برنامه ریزی و یا با ارائه خدمات در حوزه ی سلامت .
• در این راستا حفظ پاکی محیط زیست واحترام به طبیعتِ خدادادی ، نوعی خیر خواهی نسبت به سلامت خود ودیگران به شمار می آید ، که شایسته است از آن پاسداری نمود ، حتی مراقبت از اخلاق عمومی و آگاه کردن دیگران از آسیب های اخلاقی که جامعه را تهدید می کند ، خود نوعی از خیر خواهی در جهت سلامت محسوب می شود .

سکوت وسلامت

سکوت و سلامت

• معمولاً هنگامیکه از آرامش سخن به میان می آید ، محیطی ساکت و بی سر وصدا را به ذهن انسان تداعی می کند ، که در آنجا هیچ سر وصدای مزاحمی وجود نداشته و انسان در آن محیط به استراحت یا تفکّر و یا مطالعه بپردازد ؛ گر چه تردیدی نیست که محیطی که در آن سکوت حکمفرما ست ، زمینه ی زیادی برای آرامش وجود دارد و انسان در شبانه روز به لحظات وساعاتی از سکوت نیازمند است تا به استراحت بپردازد ؛ از این رو امروزه در معماری ساختمان ها ، به روش هایی روی آورده اند که سر وصدای خارج از محیط ، کمتر برای ساکنان ، آزار دهنده باشد .
• اگر در گذشته بحثی از آلودگی صوتی نبوده است ، ولی امروزه ، آلودگی های صوتی تهدیدی جدّی برای سلامت جسمی و روانی انسان به شمار می آید که در شهر های بزرگ تا حدّ زیادی گریزی از آن نیست ، ولی در هر حال هر کس به اندازه ی توان خود و به اندازه ای که شرایط اجازه می دهد ، لازم است از تهدیدی که از این جهت وجود دارد ، خود را دور سازد .
• غیر از سکوتی که در محیط زندگی انسان از آن سخن به میان آمد ، سکوت خود انسان هم در سلامت اخلاقی ومعنوی او نقش بسزایی دارد ، به این معنا که گفتن برخی از سخنان منفی یا زیان بار ، خود ودیگران را در معرض چنین آسیبی قرار می دهد ، از جمله بد گویی کردن ، تهمت زدن ، دروغگویی ، سرزنش کردن ، آزار دادن دیگران با برخی از سخنان ، پرگویی های تکراری و بی حاصل ، سخنان لغو بیهوده وبی فایده ؛ همه نمونه هایی از سخنانی است که سلامت اخلاقی انسان را به خطر می اندازد .
• از این رو وقتی از سکوت در این باره سخن گفته می شود ، به این معنا است که انسان زبان خود را کنترل نموده و از گفتن چنین سخنانی که بار منفی در بر داشته و احساسی منفی را به دیگران یا خود منتقل می کند ، دست بردارد و نیز از بیان سخنانی که در اخلاق از آن نهی شده خود را باز دارد ، البته رعایت چنین برنامه ای نیاز به تمرین و عادت دادن زبان به سخنان مثبت وسازنده دارد .

مراتب سلامت

مراتب سلامت

• سلامتی مقوله ای است که دارای سطوح مختلف از کم تا زیاد و کامل می باشد به این معنا که برخی از افراد در سلامت کامل از هر نظر می باشند و برخی میزان سلامتی آنان اندک است و برخی از سلامتی زیادی بر خوردارند ، این سلامت شامل تمام ابعاد سلامت انسان ، اعم از مادی و معنوی می گردد .
• از طرفی هر فرد وظیفه دارد در حفظ و ارتقای سلامت خود ، تلاش کند و سعی نماید در طول زندگی بهره ی بیشتری از سلامت را بدست آورد ، از این رو اگر کسی بهره ی کمی از سلامتی دارد ، لازم است با رعایت بهداشت و یا درمان ، سلامت خود را بیفزاید و یا اگر کسی بهره ی زیادی از سلامت دارد لازم است از آن مراقبت نموده ، تا دچار بیماری نگردد .
• وظیفه ی دیگری که در برابر سلامتی به عهده ی هر فردی می باشد ، شکرگزاری از نعمت سلامت است ، شکر گزاری ضمن اینکه خیر وبرکت را در زندگی می افزاید ، به سلامت ذهن وروح انسان نیز کمک نموده وانسان را از نعمت آرامش ورضایت در زندگی نیز بهره مند می نماید .
• این سخن به این معنا نمی باشد که اگر کسی بیمار بود ، و به دلیلی از سلامت فاصله گرفته بود ، نباید به شکر گزاری روی آورد و به ناسپاسی بپردازد ، بلکه سپاسگزاری در هر حالی پسندیده و نا سپاسی نیز در هر شرایطی ناپسند است ، زیرا انسان در هر حالی باشد مشمول نعمت های فراوان الهی است که اگر به دلیلی ، از برخی از آنها محروم باشد ، مشمول نعمت های مادی ومعنوی دیگری است که شایسته است وظیفه ی سپاسگزاری از آنها را بجای آورد .