به یقین پیامبران الهی و پیشوایان معصوم علیهم السلام الگوی رفتاری و عملی برای همه ی مردم به ویژه پیروان خود هستند ، ویکی از زمینه هایی که می توان از آنان پیروی نمود ، صبر در برابر مشکلات است ، با مطالعه زندگی و سیره ی آنان مشاهده می کنیم که آنان با سختی ها ، ترس ها ، و تنگناهای زیادی در زندگی روبرو بوده و در برابر تمام آنها صبر نموده و دست از رسالت خویش و وظایفی که در برابر خداوند و مردم داشته اند برنداشته و هیچگاه به ناسپاسی و شکایت روی نیاورده و همواره در شرایط سخت ، شکرگزار نعمت هایی که خداوند به آنها ارزانی داشته بوده و حتی برخی از آنان در این مسیر به شهادت رسیده اند .
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
بلای انبیاء از همه ی مردم بالاتر است ، پس از آنها هر کس به مقام آنان نزدیکتر است ، مانند آنان می باشد (1)
قرآن کریم به زندگی و شرایط دشوار برخی از پیامبران الهی علیهم السلام اشاره نموده از جمله حضرت ایوب علیه السلام که نمونه ی صبر و شکیبایی بوده و در ضرب المثل ها به صبر ایوب مثال می آورند ، پیامبری که به سختی هایی متعددی دچار گردید و هیچگاه زبان به ناسپاسی بازنکرد ، بلکه با هر بلایی که به او می رسید شکر گزاری او در پیشگاه الهی بیشتر نیز می گردید و آنطور که در روایات وارد شده است او هم مبتلا به بیماری سختی گردید و هم مال و دارایی و فرزندان خود را از دست داد (2) ولی در عین حال از مسیر بندگی خداوند خارج نشد و فقط به دعا و درخواست از خداوند روی آورد :
و ایّوب را (به یاد آور) هنگامى که پروردگارش را خواند (و عرضه داشت): «بد حالى و مشکلات به من روى آورده و تو مهربانترین مهربانانى!» * ما دعاى او را مستجاب کردیم و ناراحتیهایى را که داشت برطرف ساختیم و خاندانش را به او بازگرداندیم و همانندشان را بر آنها افزودیم تا رحمتى از سوى ما و تذکّرى براى عبادتکنندگان باشد (3)
آنطور که از متن در خواست حضرت ایوب (ع) استفاده می شود ، این پیامبر الهی در خواسته ی خویش رعایت ادب را نموده و بیماری و ناخوشی خود را به خداوند نسبت نداده بلکه فقط به این مقدار اکتفا نمود که مشکلات به من روی آورده و در عین حال خداوند را به مهربانی و رحمت توصیف می کند
و این چنین است حال بندگان شایسته الهی که نه تنها بخاطر مشکلات خویش اعتراض نمی کنند بلکه آنها را برای هر کسی آشکار نمی کنند و فقط آنها را برای خداوند بازگو نموده و برطرف شدن آنها را خداوند مسئلت می کنند
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند :
چهار چیز از گنج های بهشت است : مخفی داشتن حاجت ، پنهان ساختن صدقه ، آشکار نکردن بیماری و پنهان داشتن مصیبت (4)
امام سجاد علیه السلام می فرمایند :
من ( مشکلات و درد خویش را ) را به کسی جز تو گله و زاری نمی کنم (5)
-------------------------
1-عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ بَلَاءً الْأَنْبِیَاءُ ثُمَّ الَّذِینَ یَلُونَهُمْ ثُمَّ الْأَمْثَلُ فَالْأَمْثَلُ(الکافی ج 2 ص 252)
2-تفسیرالقمی ج 2 ص 239
3-وَ أَیُّوبَ إِذْ نادى رَبَّهُ أَنِّی مَسَّنِیَ الضُّرُّ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمینَ * فَاسْتَجَبْنا لَهُ فَکَشَفْنا ما بِهِ مِنْ ضُرٍّ وَ آتَیْناهُ أَهْلَهُ وَ مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ ذِکْرى لِلْعابِدین (انبیاء/83-84)
4- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَرْبَعَةٌ مِنْ کُنُوزِ الْجَنَّةِ کِتْمَانُ الْحَاجَةِ وَ کِتْمَانُ الصَّدَقَةِ وَ کِتْمَانُ الْمَرَضِ وَ کِتْمَانُ الْمُصِیبَةِ( مستدرک الوسائل ج 2 ص 67 )
5-اللَّهُمَّ لَا أَشْکُو إِلَى أَحَدٍ سِوَاک(صحیفه سجادیه دعای چهاردهم)