خوردنی ها

خوردنی ها

• انسان همانگونه که از دیدنی ها و شنیدنی ها تأثیر می پذیرد ، از آنچه که می خورد و یا می آشامد نیز أثر می پذیرد ، اینکه خوردنی ها و آشامیدنی ها بر سلامت یا بیماری جسمی انسان تأثیر دارد ، امروزه بر اثر پژوهش های فراوانی در علم پزشکی به اثبات رسیده است ، در این راستا غذاها و نوشیدنی هایی وجود دارند که به دلایلی ، موجب بیماری و یا حتی مرگ انسان می گردد و یا خوردنی ها و آشامیدنی هایی هستندکه خواص دارویی داشته وباعث بهبود از بیماری می شود ، یا مواد غذایی یا نوشیدنی ها می باشندکه هوشیاری انسان را کاهش داده  ویا عقل را از انسان می رباید و در آن حال ممکن است انسان دست به هر کاری بزند .
• البته باید توجّه داشت که خوردنی ها تنها بر جنبه های مادی وجود انسان تأثیر نداشته و جنبه های معنوی انسان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد وچه بسا روح ایمان را در انسان ضعیف می گرداند ، مثلاً استفاده از مشروبات الکلی و مست کننده ضمن آنکه بر هوشیاری انسان اثر منفی دارد ، باعث کاهش روح ایمان در انسان شده و موجب دور شدن انسان از خداوند وحتی عدم قبولی عبادت در انسان می گردد ، علاوه بر اینکه بر سلامت جسمی و مادی انسان نیز زیان بار بوده وحتی ممکن است بر نسلی که از انسان متولد می گردد ، اثر نا مطلوبی برجای بگذارد همانگونه که این موضوع را در مورد افراد معتاد به الکل ذکر کرده اند .
• با توجّه به آنچه گفته شد می توان رازِ تحریم وممنوعیتِ گروهی از خوردنی ها و آشامیدنی ها را در ضرر و زیان مادی یا معنوی آنها جستجو کرد که امروزه بر اثر تحقیقاتی که در این حوزه صورت گرفته بسیاری از آنها برای انسان آشکار گردیده است ؛ از همین جا می توان گفت پایبندی به دستورات الهی در باب خوردنی ها و آشامیدنی ها ، ضمن اینکه تأمین کننده سلامت مادی انسان می باشد ، در کسب سلامت معنوی و روحی انسان نیز مؤثر خواهد بود .

گفتنی ها

گفتنی ها

• غالباً سخنان انسان از روی اختیار و از مجرای ذهنِ آدمی عبور نموده وسپس بر زبان او جاری می شود ، از این رو توصیه شده ، پیش از آنکه سخنی را بر زبان خویش جای سازیم در مورد ابعاد ، نتایج و پیامدهایی که دارد اندیشیده ، سپس آن را بیان کنیم ، و به همین جهت است که ، سنجیده سخن گفتن یک اصل وارزش اخلاقی در رفتار انسان می باشد .
• یکی از جهاتِ مهمّی که به سنجیده سخن گفتن توصیه شده ،به علتِ تأثیری است که سخن ، برای گوینده و نیز برای شنونده دارد ، این تأثیر می تواند تأثیری مثبت وسازنده یا تأثیر منفی ومخرّب باشد ، و اصولاً شاید بتوان گفت بیشترین اثری را که انسان ها در زندگی می پذیرند از راه همین گفته ها و شنیده ها می باشد ، گفتنی هایی که گاه باعث نشاط و سر زندگی و حرکت وپویایی می گردد و گفتنی هایی که موجب افسردگی ، بی رغبتی ، یأس و نامیدی می شود .
• از این رو وظیفه ی هر گوینده ای آن است که به محتوای سخنان خود اندیشیده و گفتاری را به زبان آورد که سلامت خود و شنونده را به مخاطره نیندازد ، به ویژه با توجّه به این موضوع که امروزه دایره ی سخن ، از الفاظی که بر زبان جاری می شود ، فراتر رفته و شامل مطالبی که مکتوب می شود نیز می گردد ، خواه متنی که در فضای حقیقی ارائه می شود یا الفاظی که در رسانه های مجازی ، منتشر می گردد ، به همین جهت "سلامت محوری" می تواند معیاری برای هر نوع سخن وبیانی مورد توجّه ودقت قرار گیرد .
• این موضوع از آن جهت اهمیت می یابد که همانگونه که گوینده ممکن است نپخته ونسنجیده سخن گوید ، همواره شنوندگانی نیز وجود دارند که بدون بررسی هر سخنی را که می شنوند ، پذیرفته و بر مبنای آن رفتار می کنند وبه درستی و نادرستی آن ، و تأثیری که بر جسم و روح آنان دارد ، دقت نمی کنند و به همین جهت سلامت مادی ومعنوی آنان با آسیب مواجه می گردد . ‏

 

دیدنی ها

دیدنی ها

• انسان از دوران کودکی با دیدن اشیاء مختلف با آنها ارتباط برقرار نموده و سعی در شناختن آنها نموده ، با اسامی آنها آشنا شده  و در ادامه ی زندگی خود بر اساس تجربه ای که از آنچه دیده ، با آنها روبرو می شود ، امّا دیدن و آشنا شدن با موضوعات مختلف تنها چیزی نیست که از مشاهده برای انسان حاصل می شود بلکه در بسیاری از مواقع دیدن  ِاشیاء همراه با احساسِ خاصی نیز هست که از دیدن برای انسان ایجاد می شود ، مثلاً با دیدن گُلی زیبا و معطّر ، احساس خوبی و با دیدن صحنه ی دلخراشی ، احساس نا خوشایندی برای انسان به وجود می آید  ، این احساسات تنها در مرحله ی احساس باقی نمی ماند بلکه فکر انسان را نیز درگیر نموده وبه مرور زمان تأثیری مثبت یا منفی بر روح ورفتار انسان خواهد گذاشت .
•  از اینجا می توان نتیجه گرفت که با مدیریت آنچه می بینیم می توان ، احساسات ، افکار و رفتار خود را پیش بینی، کنترل و هدایت نماییم ، از این رو توصیه هایی که در رابطه با باید ها ونبایدهایی در مورد چشم ودیدنی های آن شده ، همه به این موضوع بر می گردد ، به تعبیر دیگر اگر گفته شده ، چه چیزی را ببینیم یا چه چیزی را نبینیم ، جنبه ی هدایت کننده و تربیتی آن مورد نظر است و در مرحله ی بعد اشاره به تأثیری دارد که قرار است دیدنی ها بر جسم و روح ما داشته باشد . امام علی علیه السلام می فرماید :" کسیکه نگاه خود را رها کند ، مرگ خود را فراهم وجلب کرده است" (1) ، به این معنا که اگر انسان چارچوب وخطِ قرمزی برای نگاه کردن خود نداشته باشد ، خود را به هلاکت می رساند ، این هلاکت ، هلاکت مادی وجسمی نمی باشد بلکه هلاکت معنوی مورد نظر است .
• امروزه دایره ی دیدنی ها به آنچه به صورت مستقیم و محسوس در فضای حقیقی مشاهده می کنیم ، منحصر نمی شود و با توجّه به توسعه ی رسانه های مختلف دیداری ، می توان بسیاری از صحنه های خوشایند یا ناخوشایند ، صحنه های آموزنده و یا بد آموز، تصاویر اخلاقی یا غیر اخلاقی را به آسانی از طریق همین رسانه ها مشاهده نمود ، در صورتیکه در گذشته ها اصولاً امکان چنین مشاهده ای وجود نداشت .
• با توجّه به این مسئله می توان گفت ؛ کسانیکه برای سلامت مادی و معنوی خود و جامعه ی خود اهمیت قائل هستند ، لازم است به محتوای آنچه می بینند ، توجّه نموده واز تأثیری که بر ذهن وروح بیننده دارد غفلت نورزند ، و حتماً الگویی برای دیدنی های خود داشته باشند ، چون اگر انسان الگویی برای نگاه خود ، وباید ونبایدی برای آن نداشته باشد ، ممکن است به چیزهایی نظر نمایدکه اعتقادات ، باورها ، اخلاق ومعنویت او را تهدید نموده وحتی بر جسم او تأثیرات ناخوشایندی برجای گذارد .

-------------------

1-(من أطلق طرفه جلب حتفه) غررالحکم‏

شنیدنی ها

شنیدنی ها

• بخشی از شناختی که برای انسان ایجاد می شود ، از طریق مطالبی است که آن را می شنود ، از سوی دیگر شنیده های انسان را می توان به شنیده های مثبت و منفی تقسیم نمود ؛ شنیده های مثبت ضمن اینکه اطلاعاتِ مفیدی را برای انسان فراهم می آورد  ، می تواند افکار و باورهای سازنده ای را برای انسان تولید نماید ؛  و شنیده های منفی ممکن است اطلاعات زیانباری را از لحاظ مادی و معنوی به انسان منتقل نموده و انسان را در معرض افکار وباورهای ویرانگری قرار دهد .
• کسانی که به دنبال سلامت جسمی و روانی و مادی ومعنوی خود هستند ، لازم است جنبه های شنیداری خود را مدیریت نموده و به هر محتوایی گوشِ جان نسپارند ، زیرا گوش ، مدخلی است که اگر از آن مراقبت نشود ، محتوای آلوده و آسیب رسان از طریق آن وارد ذهن انسان شده و روح و روان آدمی را تحت تاثیر قرار می دهد  و به دنبال آن ممکن است تهدیدی برای سلامت انسان باشد .
• در این راستا "شنیدن" با "همنشینی" ارتباط مستقیم دارد ، به تعبیر دیگر ، نشست و برخاست با افراد مختلف (با عقاید و اخلاق و تربیت و فرهنگی که دارند) برای ما تعیین می کند که چه چیزی را انتظار داریم از آنان بشنویم ، از این رو  با در نظر گرفتن این موضوع تا حدّی می توان ، محتوایی را که قرار است بشنویم ، پیش بینی نماییم .
• با توجّه به این موضوع است که در متون اخلاقی ، بیان شده ، شنیدن می تواند نوعی عبادت محسوب شود ، و هر کس به گوینده ای گوش فرا دهد ، در حقیقت او را عبادت کرده ، اگر گوینده از خدا سخن گوید ، خداوند را عبادت نموده و اگر گوینده سخنان شیطانی به زبان آورد ، از شیطان اطاعت نموده و او را عبادت نموده است (1) ؛ با توجّه به این مسئله است که شنیدن می تواند سلامت معنوی انسان را بیفزاید و یا سلامت معنوی آدمی را تضعیف نماید .

----------------------

1- امام جواد علیه السلام : مَنْ أَصْغَى إِلَى نَاطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللَّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنْ إِبْلِیسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِیس .‏ تحف العقول ص 456